Platform voor onderzoeksjournalistiek Follow the Money en Arts en Auto (VVAA) onderzochten wie in het huidige Nederlandse zorgstelsel, gevormd in 2006, de winnaars en verliezers zijn.
De winnaar is het bedrijfsleven.
De grootste verliezer van het zorgstelsel in financiële termen is de burger. En dan met name de zieke burger met een laag of gemiddeld inkomen. De bittere conclusie luidt dat de burger zowel relatief gezien als in harde euro’s steeds dieper in de buidel moest tasten om het zorgstelsel te bekostigen.
Waar de burger als verliezer kan worden gezien, moeten we de zieke burger als dubbele verliezer aanmerken. Dat komt door de introductie van het eigen risico en de sterke groei daarvan. Momenteel ligt het verplichte eigen risico rond de 400 euro per verzekerde, waar er vóór de komst van de Zorgverzekeringswet helemaal geen sprake was van een eigen risico. Naast het eigen risico onder deze wet is bovendien een eigen bijdrage van toepassing op de zorg die door de gemeenten gefinancierd wordt. Hoe hoog die eigen bijdrage is, verschilt per gemeente en per vergoeding.
Straf op ziek zijn
Door de eigen bijdragen en het eigen risico betalen zieke mensen in essentie meer dan gezonde mensen mee aan het zorgstelsel. Vooral vervelend voor mensen met een chronische ziekte, die in feite standaard extra worden belast om de zorg te financieren. Het instrument wordt daarom nog weleens weggezet als een ‘straf op ziek zijn’.
Maar ook de lage inkomens worden onevenredig geraakt. Hoewel bedoeld als een rem op de stijgende zorgkosten, heeft het eigen risico in de praktijk namelijk tot gevolg dat zieken met een laag inkomen meer worden belast voor zorg. Een regressieve belasting, noemen economen dat. Dat werkt zo: aangezien het eigen risico niet inkomensafhankelijk is, betaalt een patiënt met een laag inkomen relatief gezien veel meer dan een patiënt met een hoog inkomen. Het eigen risico wordt, niet zoals de basispremie, gecompenseerd met zorgtoeslag. De zieke, arme burger is dus de allergrootste verliezer van ons stelsel.
Het hele artikel is hier te lezen.